Những ngày cuối năm, phóng viên theo chân cán bộ Trạm Kiểm soát Đông Thành, Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo (Bộ đội Biên phòng Quảng Trị), mật phục các đối tượng vận chuyển hàng cấm, pháo lậu qua sông Sê Pôn, nơi biên giới Việt – Lào.
Mua bao nhiêu cũng có
Trước khi phối hợp mật phục, tôi có nhiều ngày lân la ở vùng biên tỉnh Quảng Trị. Qua đó, có cơ hội tiếp xúc với một số người am hiểu về “thị trường” pháo lậu hiện nay. Sau nhiều cuộc gặp gỡ, T. (ngụ huyện Hướng Hóa) – người được cho có “thâm niên” trong mua bán pháo lậu, đã không ngần ngại chia sẻ về công việc anh ta đang làm.
Theo T., pháo lậu có 2 loại là pháo hoa và pháo bi. Pháo hoa có loại hộp 9 ống, 36 ống và 49 ống, loại được ưa chuộng là hộp 49 ống, nặng 1,8 kg, giá bán bên kia biên giới từ 380.000 – 400.000 đồng/hộp. Pháo bi thì một bao có 100 viên, giá 150.000 đồng/bao. Nếu đưa được các loại pháo trên qua biên giới, sẽ lời khoảng 50.000 đồng/hộp. Pháo được vận chuyển về xuôi hoặc các tỉnh khác thì lãi cao hơn, có khi gấp đôi tiền mua, đặc biệt là trong dịp cận Tết Nguyên đán.
“Pháo lậu bên kia biên giới có rất nhiều, mua bao nhiêu cũng có. Nhưng muốn đưa được qua biên giới là không dễ vì sự bố ráp, bắt giữ của lực lượng chức năng. Tuy nhiên, không phải là điều không thể” – T. nheo mắt cười, rồi nói toạc rằng người làm nghề như T. phải dựng “tai mắt” khắp nơi để theo dõi nhất cử, nhất động của lực lượng chức năng, phải chọn lúc lực lượng chức năng đổi ca trực hoặc chạng vạng tối hay nửa đêm.
Pháo lậu sau khi đưa qua biên giới, thông qua các đường mòn dân sinh dọc theo sông Sê Pôn sẽ được xé nhỏ để dễ ngụy trang, vận chuyển, sau đó giấu bên vệ đường, trong bụi cây hay chỗ nào không ngờ nhất. Người có nhu cầu mua, sau khi liên hệ thì chỉ cần đi theo vị trí đã “ghim” trên Zalo hoặc Facebook, đến nơi tự lấy hàng mang đi. “Ở vùng này, ai mua bán lớn thì không biết, chứ nhiều người buôn pháo kiểu “cua rạm” lắm. Họ tách nhỏ để vận chuyển, mua bán vài hộp pháo mỗi lần. Nếu bị cơ quan chức năng bắt giữ thì chỉ bị xử phạt hành chính thôi, vì ở dưới mức khởi tố” – T. nói.
Lân la cùng một số tài xế ô tô khách trên Quốc lộ 9, tuyến Lao Bảo – Đông Hà, cũng có khối chuyện hay. Trong đó, có chuyện dù xe đang đói khách, nhưng phải từ chối cho khách quá giang hoặc “đuổi” khách xuống xe khi vừa yên chỗ. Trường hợp của Kh. là một ví dụ. Mỗi ngày, ô tô khách của Kh. đón chở khách từ thị trấn Lao Bảo về TP Đông Hà và ngược lại. Thời gian qua, Kh. đã không ít lần từ chối hoặc mời khách xuống xe ngay tức khắc vì họ mang theo pháo hoa trong hành lý.
Theo Kh. những lái xe chân chính luôn cảnh giác cao độ với các hành khách “kẹp” pháo trong người. Bởi nếu chẳng may cơ quan chức năng dừng kiểm tra, phát hiện sẽ ảnh hưởng đến cần câu cơm của họ. Thế nên mới có chuyện nhiều ô tô “chê” khách là vậy.
“Dấu hiệu để nhận biết khách mang theo pháo lậu dễ lắm, tài xế tụi này chỉ cần nhìn qua là biết ngay. Những khách này thường mang theo ba lô, túi xách rất to và mắt luôn nhìn trước ngó sau. Dọc tuyến Quốc lộ 9, cánh tài xế thường xuyên gặp những vị khách này. Nghe đâu khi họ đưa pháo về xuôi sẽ lãi khoảng 200.000 đồng/hộp, có người ngày vận chuyển đến vài chuyến” – Kh. nói.
Lơi dụng lối mở dân sinh
Sông Sê Pôn mùa này mực nước khá cao, tuy nhiên vẫn có quãng có thể lội qua. Dọc theo con sông biên giới này có vô số lối mở dân sinh và xưa nay cư dân 2 nước Việt – Lào vẫn thường qua về để thăm thân, trao đổi hàng hóa. Lợi dụng việc này, nhiều đối tượng đã vận chuyển hàng cấm, buôn lậu hàng hóa qua biên giới.
Từ Trạm Kiểm soát Đông Thành (xã Tân Thành, huyện Hướng Hóa), tôi theo chân thiếu tá Trần Trọng Nhật – Trưởng Trạm, cùng một cán bộ khác đi mật phục hoạt động vận chuyển pháo lậu qua sông Sê Pôn. Điểm đến của chúng tôi là khoảnh cỏ dại rậm rạp nằm ngay bên bờ sông Sê Pôn, thuộc địa phận Việt Nam. Từ đây, có thể bao quát lối mở dân sinh nối 2 nước Việt – Lào. Bên kia biên giới là bản Ka Túp (huyện Sê Pôn, tỉnh Savannakhet, Lào), có cả trăm nóc nhà dân sinh sống.
Lúc này, ở dưới sông Sê Pôn, một số đò ngang cấp tập đưa khách và phương tiện qua, về. Các cán bộ Trạm Kiểm soát Đông Thành chăm chú, dõi theo từng người, từng phương tiện trên mỗi chuyến đò ngang.
Thiếu tá Nhật cho hay tuyến biên giới qua địa bàn xã Tân Thành dài hơn 6,2 km. Dọc tuyến có nhiều lối mở dân sinh có từ lâu đời. Để ngăn chặn các hành vi buôn bán, vận chuyển hàng cấm qua biên giới, đơn vị thường xuyên tổ chức tuần – kiểm tra và mật phục. Hoạt động này được tiến hành cả ngày lẫn đêm. Lực lượng của trạm được bố trí thành nhiều vòng để hỗ trợ, chi viện cho nhau.
Trời vùng biên tối nhanh. Sương bắt đầu sà xuống, trùm lấy đỉnh núi dáng tựa yên ngựa. Bên kia biên giới, pháo cứ nổ đì đùng. Người qua về lối mở bắt đầu vắng dần. Không phát hiện dấu hiệu nghi vấn, nên tổ mật phục rời vị trí trở về. Một tổ công tác khác sau đó thế chân để tiếp tục thực hiện nhiệm vụ.
Theo đại tá Lê Văn Phương, Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị, đơn vị đang mở đợt cao điểm đấu tranh ngăn chặn các hành vi vận chuyển, mua bán hàng cấm, buôn lậu và gian lận thương mại trên địa bàn biên giới. Theo đó, đơn vị này ưu tiên, tập trung lực lượng, phương tiện cho các địa bàn trọng điểm ở dọc tuyến Quốc lộ 9, Quốc lộ 15D – nơi có 2 cửa khẩu quốc tế.
“Chúng tôi đã chỉ đạo các đơn vị nắm chắc tình hình thực tế địa bàn, diễn biến hoạt động của các đối tượng để chủ động có phương án đấu tranh, ngăn chặn. Đồng thời, triển khai lực lượng tổ chức tuần tra, kiểm soát chặt chẽ địa bàn và các đường mòn, lối mở. Bên cạnh đó, phối hợp với chính quyền địa phương, các lực lượng có liên quan tổ chức tuyên truyền, vận động người dân sinh sống dọc biên giới không tham gia, tiếp tay cho các hoạt động phạm pháp” – đại tá Phương nói.
Liên tiếp lập chiến công
Thời gian qua, cơ quan chức năng tỉnh Quảng Trị đã bắt giữ nhiều vụ vận chuyển, mua bán pháo lậu với số lượng lớn trên địa bàn. Càng về những ngày cuối năm, tình trạng mua bán, vận chuyển pháo trái phép có chiều hướng gia tăng.
Mới đây nhất, ngày 15-12, Công an huyện Đakrông đã truy đuổi, bắt giữ Cao Vĩnh Đ. và Cao Hoàng V. (cùng ngụ Quảng Bình) khi đang điều khiển ô tô vận chuyển 230 kg pháo hoa nổ trên Quốc lộ 9. Hai đối tượng này khai đã sử dụng các tài khoản Facebook và Telegram để liên hệ trên không gian mạng, nhận vận chuyển hàng cấm là pháo hoa nổ từ huyện Hướng Hóa ra tỉnh Quảng Bình.
Trước đó, khuya 6-10, tại Km 42+914 Quốc lộ 9, đoạn qua huyện Đakrông, Công an huyện này cũng phát hiện ô tô do Đặng Minh Hoàng (ngụ xã Hòa Tiến, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng)điều khiển, chở 90 hộp pháo nặng hơn 120 kg.
Theo Công an huyện Đakrông, từ đầu năm đến nay, đơn vị đã phát hiện, bắt giữ 31 vụ vận chuyển pháo, qua đó thu giữ hơn 1,2 tấn pháo các loại. Các đối tượng lợi dụng các tuyến đường Quốc lộ 9, Quốc lộ 14 để trung chuyển hàng cấm, trong đó có pháo, từ địa bàn biên giới về các huyện đồng bằng tiêu thụ.
Phương thức, thủ đoạn chủ yếu của các đối tượng là sử dụng xe máy, ô tô chạy với tốc độ cao, sẵn sàng bỏ chạy, chống trả khi bị các lực lượng chức năng phát hiện. Thậm chí, các đối tượng bố trí mạng lưới dò đường, “chim lợn” theo dõi hay thành lập các nhóm trên Zalo, Facebook để thông báo khi các cơ quan chức năng triển khai lực lượng… gây ra không ít khó khăn cho công tác phòng, chống loại tội phạm này.
Đại tá Lê Văn Phương cho biết đến thời điểm này, lực lượng biên phòng đã bắt giữ gần 2 tấn pháo lậu. Đơn cử như Đồn Biên phòng Thuận, từ đầu năm đến nay, đơn vị này đã bắt 6 vụ/5 đối tượng vận chuyển pháo trái phép, thu giữ 700 kg pháo các loại; Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo bắt 6 vụ/6 đối tượng, thu giữ khoảng 300 kg pháo…
Đưa pháo qua cả đường chính ngạch
Ông Ngô Minh Tuấn – Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Lao Bảo, Cục Hải quan Quảng Trị – cho biết năm 2024, qua công tác kiểm soát, soi chiếu phương tiện, hàng hóa qua cửa khẩu, đơn vị phát hiện một số vụ vận chuyển pháo trái phép, thu giữ hàng trăm hộp pháo hoa, pháo nổ. Để vận chuyển pháo qua cửa khẩu, các tài xế đã giấu trong hàng hóa hoặc trên cabin phương tiện.
“Chúng tôi xác định thời điểm này hàng cấm qua cửa khẩu sẽ còn gia tăng. Vì vậy, bám sát kế hoạch, chỉ đạo của cấp trên, chúng tôi sẽ triển khai kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ, ngăn chặn các hành vi vi phạm” – ông Tuấn nói.